สารเภสัชรังสี คือสารกัมมันตรังสีที่ติดฉลากกับสารเคมีที่มีโครงสร้างและคุณสมบัติที่เหมาะสม เมื่อเข้าสู่ร่างกายจะไปยังอวัยวะเป้าหมายที่ต้องการ ทำให้สามารถนับวัดรังสีและถ่ายภาพเพื่อการวินิจฉัยโรค หรือใช้ทำลายเนื้อเยื่อเพื่อการรักษาโรคได้
สารเภสัชรังสีแบ่งตามลักษณะการใช้งานได้เป็น 2 ประเภท คือ
สารเภสัชรังสีที่ใช้เพื่อการวินิจฉัยและการรักษาจะเป็นสารที่ได้รับการตรวจสอบคุณภาพแล้วว่าปลอดภัยและไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้ ไม่มีฤทธิ์ต่อกระบวนการทางชีวเคมีเมื่อเข้าสู่ร่างกาย มีครึ่งชีวิตที่ค่อนข้างสั้น และปริมาณสารเภสัชรังสีที่ใช้กับผู้ป่วยจะเป็นปริมาณที่คำนวณให้พอเพียงสำหรับให้ได้ข้อมูลเพื่อใช้วิเคราะห์ได้เท่านั้น ก่อนที่ไอโซโทปรังสีจะสลายตัว ดังนั้นผู้ป่วยจึงได้รับรังสีในปริมาณที่ไม่มากเกินความจำเป็น และสามารถขับถ่ายออกจากร่างกายได้ง่าย สารเภสัชรังสีที่ใช้ในการถ่ายภาพเพื่อการวินิจฉัยและเพื่อการรักษาโรคของสาขาเวชศาสตร์นิวเคลียร์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์จะมีทั้งสารเภสัชรังสีที่เตรียมใช้ภายในโรงพยาบาลและที่สั่งจากหน่วยงานหรือบริษัทที่ได้รับอนุญาตให้นำเข้าและจำหน่ายสารกัมมันตรังสีได้ การเตรียมสารเภสัชรังสีจะทำโดยเจ้าหน้าที่ที่ได้รับการฝึกอบรม ปฏิบัติงานในการกำกับดูแลและความรับผิดชอบของ Senior staff หรือ Trainer เพื่อเตรียมสารเภสัชรังสีในการตรวจวินิจฉัยหรือบำบัดรักษาด้วยวิธีการที่ถูกต้อง ได้คุณภาพ และมีความปลอดภัยสำหรับฉีดเข้าร่างกายผู้ป่วยหรือโดยการกิน เขียน: น.ส. ตรีรัตน์ ณะสิงห์
ที่มา: ศูนย์ไอโซโทปรังสี สถาบันเทคโนโลยีแห่งชาติ (องค์การมหาชน)